SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASININ VE TERÖRÜN FİNANSMANININ ÖNLENMESİNE DAİR TEDBİRLER HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
Karar Sayısı: 3580
24.02.2021 tarih ve 31405 Sayılı 2. Mükerrer R.G.
Ekli “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in yürürlüğe konulmasına, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 27 nci maddesi gereğince karar verilmiştir.
MADDE 1– 10/12/2007 tarihli ve 2007/13012 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “Maliye Bakanlığını” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığını” şeklinde değiştirilmiş, (d) bendine “Vergi Müfettişleri,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Başkanlıkta istihdam edilen Hazine ve Maliye Uzmanları,” ibaresi, “Sermaye Piyasası Kurulu” ibaresinden sonra gelmek üzere “Uzmanları ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Denetçileri ve” ibaresi, (f) bendine “(a) ila (h)” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve (m)” ibaresi ve aynı fıkraya (l) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (m) bendi eklenmiştir.
“m) Finansal olmayan belirli iş ve meslekler: Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k), (n), (s), (ş), (t) ve (u) bentlerinde sayılan yükümlüleri,”
MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendine “yapanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile bu işlemlere aracılık edenler” ibaresi ve (o) bendinde yer alan “uğraşanlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile bu işlemlere aracılık edenler” ibaresi eklenmiş, aynı fıkranın (ş) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “bu Yönetmelik hükümlerini” ibaresi “asgari olarak bu Yönetmelikte yer alan tedbirleri” şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin birinci fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında ifa edilen mesleki çalışmalar nedeniyle edinilen bilgiler hariç olmak üzere, taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar,”
“İlgili ülke mevzuatının bu tedbirlerin uygulanmasına izin vermemesi halinde durum Başkanlığa bildirilir.”
MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “yirmibin” ibaresi “yetmişbeşbin” şeklinde ve (c) bendinde yer alan “ikibin” ibaresi “yedibinbeşyüz” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkraya “kimliğini tespit etmek” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve işlemin gerçek faydalanıcısının ortaya çıkarılması için gerekli tedbirleri almak” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler” ibaresi “iş ve mesleğine ilişkin bilgiler, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5- Aynı Yönetmeliğe 6 ncı maddesinden sonra gelmek üzere başlığıyla birlikte aşağıdaki 6/A maddesi eklenmiştir.
“Gerçek kişilerde uzaktan kimlik tespiti
MADDE 6/A- Yükümlünün asli faaliyet alanı ile ilgili mevzuatta müşteri ile yüz yüze gelinmeksizin kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek yöntemlerle sözleşme kurulmasına cevaz verilmiş olması halinde, gerçek kişilerle sürekli iş ilişkisi tesisinde müşteri kimliğinin doğrulanması amacıyla uzaktan kimlik tespiti yöntemleri kullanılabilir. Bakanlık, uzaktan kimlik tespitinde uygulanacak yöntemler ve müşterinin tanınması kapsamındaki diğer tedbirler ile uzaktan kimlik tespiti yapılabilecek diğer işlem türlerini yükümlüler itibarıyla belirlemeye yetkilidir.”
MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesine “kütük numarası,” ibaresinden sonra gelmek üzere “vergi kimlik numarası,” ibaresi, aynı fıkranın ikinci cümlesine “ilişkin belgeler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, vergi kimlik numarası Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler” ibaresi, aynı maddenin ikinci fıkrasının birinci cümlesine “merkezi sicil kayıt numarası,” ibaresinden sonra gelmek üzere “vergi kimlik numarası,” ibaresi ve aynı fıkranın ikinci cümlesine “tutulan sicile ilişkin belgeler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, vergi kimlik numarası Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 7- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına “sicil numarası,” ibaresinden sonra gelmek üzere “vergi kimlik numarası,” ibaresi, “sicile esas diğer belgeler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, vergi kimlik numarası Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler” ibaresi eklenmiş ve aynı fıkrada yer alan “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı” ibaresi “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 8– Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin başlığı “Yurt dışında yerleşik tüzel kişilerde ve yurt dışında kurulmuş güven sözleşmelerinde kimlik tespiti” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci ve üçüncü fıkralar eklenmiştir.
“(2) Yurt dışında kurulmuş bir güven sözleşmesinin konusunu teşkil eden malvarlığı hesabına, sözleşmede belirlenen gerçek veya tüzel kişi mütevelli tarafından, yükümlülerden kimlik tespitini gerektiren bir işlemin gerçekleştirilmesinin talep edilmesi halinde, bu işlemler yapılmadan önce, Kanunun 15 inci maddesi gereğince işlemin güven sözleşmesi kapsamında oluşturulan malvarlığı hesabına talep edildiğinin yükümlülere yazılı olarak beyan edilmesi gerekir. Yurt dışında kurulmuş güven sözleşmesi kapsamında kimlik tespiti; güven sözleşmesinin Türkiye Cumhuriyeti konsoloslukları tarafından onaylanan veya “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi” çerçevesinde bu Sözleşmeye taraf ülke makamı tarafından tasdik şerhi düşülen yazılı örnekleri üzerinden yapılır. Risk temelli yaklaşım çerçevesinde, kimlik bilgileri gerektiğinde bu belgelerin noter onaylı Türkçe tercümeleri üzerinden teyit edilir. Ayrıca mütevellinin kimlik tespiti kapsamında alınan kimlik bilgileri 6 ncı veya 7 nci madde gereğince teyit edilir. Gerçek faydalanıcının belirlenmesi kapsamında, sözleşme kurucusu, lehtar ya da lehtar grupları ile varsa sözleşme kapsamında denetçi olarak belirlenen kişilerin kimlik bilgileri alınır ve bu bilgilerin teyidi için makul tedbirler uygulanır. Söz konusu malvarlığını nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişilerin ortaya çıkarılması için de gerekli tedbirler alınır.
(3) İkinci fıkranın uygulanmasında güven sözleşmesinden; bir malvarlığının belirli bir lehtar ya da lehtar grubunun yararlanması için, malvarlığının maliki olan sözleşme kurucusu tarafından, söz konusu malvarlığının yönetimi, kullanımı ya da sözleşmede belirtilen diğer tasarruflarda bulunulması amacıyla sözleşmeyi icra eden bir mütevellinin kontrolüne bırakılmasını hüküm altına alan hukuki ilişki anlaşılır.”
MADDE 9- Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasına “sürekli iş ilişkisi kapsamındaki yüz yüze yapılan” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve kimlik tespitini gerektiren” ibaresi ve “sistemleri kullanarak gerçekleştirilen” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve kimlik tespitini gerektiren” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 10- Aynı Yönetmeliğin 17/A maddesinin yedinci fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Yurt dışında mukim tüzel kişi ortakların bu kapsamda alınması gereken kimlik bilgilerinin teyidi, ilgili ülkede Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği muadili kuruluşların ya da verilerin resmi olarak tutulduğu diğer kuruluşların açık kaynakları üzerinden yapılabilir.”
MADDE 11- Aynı Yönetmeliğin 20 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Finansal kuruluşlar, yeni ve gelişen teknolojilerin” ibaresi “Finansal kuruluşlar ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler, yeni ve gelişen teknolojilerin kullanımının, yeni dağıtım kanalları dâhil olmak üzere mevcut ve yeni ürün ile yeni iş uygulamalarının” şeklinde, ikinci fıkrasında yer alan “Finansal kuruluşlar yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan sistemleri kullanarak gerçekleştirilen” ibaresi “Finansal kuruluşlar ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan yöntem veya sistemleri kullanarak gerçekleştirilen sürekli iş ilişkisi tesisi,” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 12- Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine “ceza” ibaresinden sonra gelmek üzere “ya da uyarı” ibaresi eklenmiş ve aynı bentte yer alan “iş” ibaresi “işin mahiyeti ve” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13- Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “İkibin” ibaresi “Yedibinbeşyüz” şeklinde, “zorunludur” ibaresi “zorunlu olup bu bilgilerin doğruluğu ayrıca teyit edilir” şeklinde değiştirilmiş, aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiş, diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş ve aşağıdaki altıncı fıkra eklenmiştir.
“Elektronik transfer mesajlarında alıcıya ilişkin olarak da bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bilgilere yer verilir, bu bilgilerin teyidi zorunlu değildir.”
“(2) Yedibinbeşyüz TL’nin altındaki yurt içi ve yurt dışı elektronik transfer mesajlarında gönderene ve alıcıya ilişkin olarak birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bilgilere yer verilir. Bu bilgilerin teyidi zorunlu değildir.”
“(6) Transfer emrinin verildiği finansal kuruluştan ödemeyi gerçekleştirecek finansal kuruluşa kadar oluşan mesaj zincirinde göndericiye ilişkin olarak elektronik transfer mesajlarında bulunması gereken bilgilere transfere aracılık eden tüm finansal kuruluşlarca yer verilir ve bu bilgilerin transferin her aşamasında aktarılmasına özel dikkat gösterilir.”
MADDE 14- Aynı Yönetmeliğin 25 inci maddesinin birinci fıkrasına “Finansal kuruluşlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler” ibaresi ve aynı maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Riskli ülkeler hakkında Türkiye’nin üyesi olduğu uluslararası kuruluşlarca kabul edilenler de dâhil olmak üzere alınması gereken tedbirleri belirlemeye Bakanlık yetkilidir.”
MADDE 15- Aynı Yönetmeliğin 26/A maddesinin birinci fıkrasına “Finansal kuruluşlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile finansal olmayan belirli iş ve meslekler” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 16- Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrasına “tespit amacıyla” ibaresinden sonra gelmek üzere “risk temelli bir yaklaşımla” ibaresi ve aynı fıkranın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, ikinci fıkrada yer alan “uygulama zamanı konusunda” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
“Yükümlülük denetiminde yerinde veya uzaktan denetim yöntemleri kullanılabilir.”
MADDE 17- Aynı Yönetmeliğe 37/A maddesinden sonra gelmek üzere başlığıyla birlikte aşağıdaki 37/B maddesi eklenmiştir.
“Hazine ve maliye uzmanlarının denetim elemanı olarak görevlendirilmesi ve çalışma esasları
MADDE 37/B- (1) Başkanlık, yükümlülük denetimi görevini, Başkanlıkta istihdam edilen ve bu işle görevlendirilen hazine ve maliye uzmanları vasıtasıyla da yerine getirebilir.
(2) Yükümlülük denetimi ile görevlendirilen hazine ve maliye uzmanları, yükümlülük denetiminden sorumlu daire başkanının gözetim ve koordinasyonunda çalışır.
(3) Hazine ve maliye uzmanları, Başkanlık Makamından alınan görevlendirme onayı ile görevlendirilir. Başkanlıkça yükümlülük denetimi kapsamında birden fazla görevlendirme yapılabilir. Görevlendirme onayının tebliği tarihinden itibaren derhal göreve başlanır.
(4) Verilen yükümlülük denetimi görevinin hangi sürede sonuçlandırılacağı Başkanlık tarafından belirlenir. Bu süre sonunda hazırlanacak rapor Başkanlığa sunulur.
(5) Yükümlülük denetimleri, hazine ve maliye uzmanları tarafından bizzat yürütülür ve sonuçlandırılır. Denetimin yürütülmesinde bu Yönetmeliğin 36 ncı maddesi uygulanır.
(6) Hazine ve maliye uzmanlarının çalışma usul ve esaslarına ilişkin bu maddede yer almayan hususlarda bu Yönetmeliğin yükümlülük denetimiyle ilgili diğer hükümleri uygulanır.”
MADDE 18- Aynı Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “, bunların işlemi fiilen yapan çalışanları ve işlemin sonuçlandırılması bakımından görev ve sorumluluğu bulunan yöneticileri” ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddenin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Kanunun 5 inci maddesinde yer alan eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması, uyum görevlisi tayini ile Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek diğer tedbirler kapsamındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesinin tespiti halinde yükümlülere yazılı ihtar yapılarak otuz günden az olmamak üzere bir süre verilir. Bu süre sonunda eksikliklerin tamamlanmaması halinde beş yüz bin Türk Lirası idari para cezası uygulanır. İdari para cezasının tebliği ile birlikte yazılı ihtar yapılarak altmış günden az olmamak üzere yeni bir süre verilir. Bu süre sonunda da eksikliklerin tamamlanmaması halinde verilen ilk idari para cezasının iki katı idari para cezası daha uygulanır. İkinci idari para cezasının tebliğinden itibaren otuz gün içinde eksikliklerin tamamlanmaması halinde yükümlünün faaliyetlerinin belli bir süre durdurulması, kısıtlanması veya faaliyet izin belgesinin iptaline yönelik tedbirlerin alınması için durum ilgili kuruma bildirilir. Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen söz konusu yükümlülüklere uymayan sorumlu yönetim kurulu üyesine, yoksa üst düzey yöneticisine ise belirtilen ihtarlar yapılmak ve sürelere uyulmak koşuluyla yükümlüye verilen idari para cezasının dörtte biri uygulanır.”
MADDE 19- Aynı Yönetmeliğin 52 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Maliye Bakanı” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 20- Bu Yönetmelik 1/5/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 21- Bu Yönetmelik hükümlerim Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
