T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :40216608-169.99[GGM-018]
Konu :GSM Yönetmeliğinin 30.
Maddesinin Uygulanması Hk.
31.12.2019 / 50751961
DAĞITIM YERLERİNE
Bakanlığımıza, 8.8.2017 tarihli ve 30148 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliğinin 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının uygulanmasında, gümrük idarelerince telef, kayıp ve çalıntılara ilişkin olayın gerçekleştiği yerin gümrüksüz satış mağazası ya da deposu olmasına ilişkin ayrım yapıldığı, işletmecinin kusuru değerlendirilirken mağaza ve depolarda mevzuat gereği kurulması zorunlu olan kamera görüntülerinin dikkate alınmadığı, çalıntı eşyalar için mutlaka soruşturma ya da kovuşturmaya ilişkin savcılık-mahkeme kararı istenildiğine ilişkin durumlar intikal etmiştir.
Bilindiği üzere 4458 sayılı Gümrük Kanununun 106 ncı maddesinin ikinci fıkrası; “Eşyanın niteliğinden kaynaklanan kayıplar ve fireler ile gümrüğün kontrolü altında yapılan işleme faaliyeti sonucunda ortaya çıkan noksanlıklar ve antrepo işleticileri ile kullanıcılarının kusur ve hatalarından ileri gelmediği gümrük idaresine kanıtlanan telef, kayıp ve çalınmalar için gümrük vergileri aranmaz…., hükmünü;
236 ncı maddesinin birinci fıkrası; “Teminat alınmış olsa bile, gümrük işlemlerine başlanmadan veya bu işlemler bitirilip gümrük idaresinin izni alınmadan gümrük antrepoları veya gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerlerden kısmen veya tamamen eşya çıkarılması veya buralardaki eşyanın değiştirilmesi ya da yapılan sayımlarda kayıtlara göre eşyanın bir kısmının noksan olduğunun anlaşılması hallerinde, bu eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir.” Hükmünü
Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliğinin “Yıllık sayımlar, fazlalık ve noksanlıklar” başlıklı 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrası; “Telef, kayıp ve çalıntının mağaza işleticisi tarafından tespit edilerek beyan edilmesi halinde, bu noksanlığın gerçekleşmesinde, mağaza işleticisi veya çalışanlarının kusurunun bulunmadığı durumlarda Kanunun 106 ncı maddesine göre işlem yapılır. Herhangi bir kusurun varlığı halinde ise telef, eksiklik veya kayba ilişkin gümrük vergileri tahsil edilmek kaydıyla, bu eşyanın kayıtlardan düşülmesine izin verilir ve bu durumda ayrıca ceza aranmaz.” Hükmünü
Yetki” başlıklı 35 inci maddesi ise “1) Bakanlık;
a) Mağazaların açılış, işleyiş, eşya satış ve gümrük vergilerinin tahsil esaslarını belirlemeye,
b) Mağazadan satılabilecek eşyayı, miktarını, kıymetini ve eşya alabilecek kişileri belirlemeye,
c) Alınacak teminat tutarlarını değiştirmeye,
ç) Özel veya zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya ve gerekli tedbirleri almaya,
yetkilidir.” Hükümlerini amirdir.
İlgili maddeler birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu yerler özel antrepo statüsünde olduğundan yukarıda bahsi geçen hükümlerin uygulanmasında mağaza-depo ayrımı yapılmamakla beraber, noksanlıkların mağaza işleticilerinin kusurlarından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, somut olay bazında gümrük idaresi tarafından değerlendirilmelidir.
Ancak gümrük idaresince bu yönde değerlendirme yapılırken, eşyanın kırılması, ezilmesi vb. nedenlerle ziyana uğradığı ve kullanılamayacak hale geldiğinin veya çalındığının gerek kamera kayıtları, tutanak, tanık vb. bilgi-belgelerle gümrük müdürlüğünce somut olarak tespit edilmesi şartıyla kusur aranmaması ve ilgili mevzuat uyarınca işlem tesisi gerekmektedir.
Bilgi ve gereğini rica ederim
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri
