T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :96603261-156.04
Konu :Transit Rejiminde Basitleştirme
Uygulamaları-Damga Vergisi
02.09.2020 / 57054374
DAĞITIM YERLERİNE
Bilindiği üzere, Ülkemizin 01.12.2012 tarihinde taraf olduğu Ortak Transit Sözleşmesi`nde de düzenlenmiş olan ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu`nun 84/3-f maddesinde yer alan, eşyanın demiryolu, havayolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin yapılmış olan mevzuat düzenlemeleri (5, 6 ve 8 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğleri) çerçevesinde, demiryolu taşımacılığında kullanılan CIM Taşıma Belgesi ile havayolu ve denizyolu taşımacılığında kullanılan eşya manifestoları, transit rejimine tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde taşınmasında kullanılabilmektedir.
Bu çerçevede, mezkur taşımalara ilişkin işlemler, izin sahibi firmalarca “Aktarma Bildirimi” olarak isimlendirilen ve sisteme “HT” kodu ile kaydedilen mesajlar vasıtasıyla Bakanlığımız sistemleri ile entegre olarak elektronik ortamda da takip edilmektedir.
Bu itibarla, söz konusu Aktarma Bildirimi kayıtlarının Damga Vergisine tabi olup olmayacağı hususu Hazine ve Maliye Bakanlığına sorulmuş olup bir örneği ekli 28.08.2020/95670 tarih/sayılı cevabi yazıda; eşyanın transit rejimde demiryolu, havayolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınması uygulaması kapsamında, taşıma senetlerinin/manifestoların bilgilerinin elektronik ortama girilmesi suretiyle gümrük işlemlerinin gerçekleştirildiği dikkate alındığında, bu kapsamda yapılan taşımacılık faaliyetine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlarda, Türkiye`de düzenlenenler bakımından düzenlendikleri anda, yurtdışında düzenlenenler bakımından Türkiye`de resmi dairelere ibraz veya herhangi bir suretle hükmünden yararlanıldığı anda damga vergisinin doğacağı, bu kağıtlara ilişkin damga vergisi yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması ve “Aktarma Bildirimi” uygulamasının bu kağıtların elektronik ortamda takibine yönelik yalnızca elektronik mesajlardan ibaret olması kaydıyla, görüş talep edilen aktarma bildirimi uygulamasına ilişkin kayıtlar nedeniyle ayrıca damga vergisi aranılmasının söz konusu olmayacağı belirtilmektedir.
Bu kapsamda yapılan taşımacılık faaliyetine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlara ilişkin damga vergisi yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması halinde, eşyanın demiryolu, havayolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasında kullanılan aktarma bildirimlerinden ayrıca damga vergisi aranmaması gerekmektedir.
Bilgi ve buna göre gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Ek: 1 adet yazı
Dağıtım: Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri
T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
Sayı :22690711-155.01.04[1]-E.95670 28.08.2020
Konu :Damga Vergisi
TİCARET BAKANLIĞINA
(Gümrükler Genel Müdürlüğü)
İlgi: a) 21.11.2018 tarihli ve 00039068730-E.00039068730 sayılı yazınız.
b) 05.04.2019 tarihli ve 77888587-155.01.01.01-52324 sayılı yazımız.
c) 27.05.2020 tarihli ve 85593407-156.04-E.00054535134 sayılı yazınız.
İlgi (a)`da kayıtlı yazınızın incelenmesinden, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 84/3-f maddesinde yer alan, eşyanın demiryolu, havayolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin demiryolu taşımacılığında kullanılan CIM Taşıma Belgesi ile havayolu ve denizyolu taşımacılığında kullanılan eşya manifestolarının transit rejime tabi eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde taşınmasında kullanılabildiği, taşımalara ilişkin işlemlerin izin sahibi firmalarca “Aktarma Bildirimi” olarak ve sisteme (HT) kodu ile kaydedilerek elektronik ortamda takip edildiği belirtilerek, kağıt ortamında bulunan mezkur belgelerin elektronik ortamda takibine yarayan Aktarma Bildirimi (HT) kayıtlarının yalnızca elektronik mesajlardan ibaret olduğu, aynı işlem için kullanılan ve kağıt ortamında bulunan mezkur belgelerin elektronik ortamda takibine yarayan aktarma bildirim kayıtlarının damga vergisine tabi olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği, ilgi (c) yazınızla konuya ilişkin uygulama kılavuzlarının Başkanlığımıza gönderildiği anlaşılmıştır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği, yabancı memleketlerle Türkiye`deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini, Türkiye`de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden, üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananların ödeyeceği; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “III.Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar” başlıklı bölümünün 1/a-ad bendinde, taşıma senetlerinin; 1/b fıkrasında, konşimentoların; 2/d fıkrasında, tasdikli manifesto nüshalarının; 2/f fıkrasında, gümrük idarelerine verilen özet beyan formlarının maktu damga vergisine tabi olacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan, transit rejimi çerçevesinde eşyanın havayolu, demiryolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınmasına ilişkin olarak uygulanacak usul ve esasların düzenlendiği 5, 6 ve 8 no.lu Gümrükler Genel Tebliğleri (Transit Rejimi)`nde, izin sahibi tarafından basitleştirme izni kapsamında işlem yapılan manifestoların ve manifesto kapsamı konşimentoların ve CIM Taşıma Belgesinin, gümrük idaresinin elektronik ortamda anlık erişimine açık olması gerektiği, işleme konu eşyanın kayıtlı bulunduğu manifestoların, gümrük idaresinin sistemine elektronik ortamda iletilmiş olması gerektiği, Hava Konşimentosu numarası, CIM Taşıma Belgesi numarası ve Konşimento numarası bilgilerinin gümrük idaresine elektronik ortamda iletileceği; basitleştirme izni kapsamında hareket ve varış gümrük idarelerinde yapılacak işlemlere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
İlgi (c)`de kayıtlı yazınız ekinde yer alan uygulama kılavuzlarının incelenmesinden, söz konusu düzenleme kapsamında, Türkiye gümrük bölgesi içerisindeki başka bir gümrük idaresine demiryolu, denizyolu ve havayoluyla gönderilecek eşya için yapılacak giriş işlemlerinin, aktarma bildirimlerinin tescilinin, kağıt ortamında düzenlenen belgelere ilişkin bilgilerin Aktarma Bildirimi kayıtlarına ne şekilde intikal ettirileceğinin, hareket gümrük idaresince yapılacak işlemlerin, varış gümrük idaresince yapılacak işlemlerin ve çıkış yönündeki işlemlerin iş akışının nasıl yapılacağına yönelik uygulamaların tarif edildiği anlaşılmıştır.
Buna göre, eşyanın transit rejimde demiryolu, havayolu ve denizyolu ile basitleştirilmiş usulde taşınması uygulaması kapsamında, taşıma senetlerinin/manifastoların bilgilerinin elektronik ortama girilmesi suretiyle gümrük işlemlerinin gerçekleştirildiği dikkate alındığında, bu kapsamda yapılan taşımacılık faaliyetine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlarda, Türkiye`de düzenlenenler bakımından düzenlendikleri anda, yurtdışında düzenlenenler bakımından Türkiye`de resmi dairelere ibraz veya herhangi bir suretle hükmünden yararlanıldığı anda damga vergisi doğacak olup, bu kağıtlara ilişkin damga vergisi yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması ve yazınız konusu “Aktarma Bildirimi” uygulamasının bu kağıtların elektronik ortamda takibine yönelik yalnızca elektronik mesajlardan ibaret olması kaydıyla, görüş talep edilen aktarma bildirimi uygulamasına ilişkin kayıtlar nedeniyle ayrıca damga vergisi aranılması söz konusu olmayacaktır.
Bilgi edinilmesini arz ederim.
İsmail KILINÇARSLAN
Bakan a.
Gelir İdaresi Daire Başkanı V.
